Manila Bulletin

Okeyka, Apong

Abercio Valdez Rotor, Ph.D.

ITI bukodmo a pamuspusan, uray no kasano ti kabassit dayta, mabalinmo met ti agbalin a bannuar. Uray man, wenno aglalo no, para iti bukodmo a pamilia ken iti bassit a komunidadmo.

Maibilangka ngarud a bannuar no:

*Praktikal ti panagbiagmo ket naaddaanka iti sangkabassit nga urnong; ngarud, saanka nga agpampannuray iti panagutang, kasta met a saan nga adu ti masaysayang iti panagbiagmo.

*Ti wagas ti panagbiagmo, makapasalun-at ken makapasayaat iti langenlangen, ken adayoka iti bisio ken nabarayuboy a panagbiag, ket sika ti agpapaay a wadan dagiti sabsabali a tattao.

*Epektiboka a mannursuro babaen ti panagusarmo kadagiti simple wenno kadawyan a gamigam, saan a dagiti nangingina, ket makaipaayka iti maysa a kita ti edukasion a maaramat nangruna dagiti adda iti away a masansan a mabaybay-an ti pormal a panageskuela.

*Makaparnuayka iti bukodmo nga elektrisidad ken pagluto babaen ti direkta ken natural a wagas a kas iti biofuel, ken enerhia manipud iti angin ken danum, ken saan nga agpannuray iti nangina, makadadael, ken saan a mapabaro a rekursos.

*Pagbalinem dagiti basura a baro wenno naresiklo a gamigam, kas iti panag-compost wenno panagipadaga ken panagpataud iti biogas, a mangikabassit iti polusion ken pakainutan iti natural a rekursos.

*Agpataud iti makan manipud iti arubayan ken kosina a kas iti panaggarden, panagtaraken kadagiti manok ken kapadana, ken panagproseso iti makan, kas mayataday iti panagpannuray iti bukod a kabaelan, bassit a negosio manipud iti pagtaengan, ken nadalus nga aglawlaw.

*Agmulaka kadagiti kayo a kas regular nga aktibidadmo tapno matulongan a mapataud wenno mangpalangto manen ti Nakaparsuaan, kas wagas ti bioremediation wenno panangdalus iti aglawlaw babaen dagiti orgnismo, ken panangkontrol iti panaggidday ti daga ken iti layus, ken kapadana a kalamidad, bayat a manaynayonan ti suplay ti makan ken napateg a material manipud kadagitoy.

*Mangipatakderka iti balay a simple ken nainut, komportable ken makapasayaat iti salun-at, a kabuyog ti kinapintas ken kinalabon ti nakaparsuaan; ngarud, ad-adda pay a mapadaeg ti kinapintas daytoy.

*Ad-adda nga itandudom ti natural—makan, agas agingga kadagiti personal a gamigam, ken dadduma pay, a wagas met a panangsalaknibmo iti salun-at dagiti tattao ken ti aglawlaw.

*Salaknibam dagiti atap a nabiag ken tumulongka a mangpasayaat iti natural a pagnaedan dagiti agpeggad a mula ken ayup, ken babaen ti panangipakat kadagiti linteg a mangsalaknib kadagitoy.—O

News

ilo-ph

2023-03-16T07:00:00.0000000Z

2023-03-16T07:00:00.0000000Z

https://manilabulletin.pressreader.com/article/281646784350129

Manila Bulletin Publishing Corp