Manila Bulletin

Young Dreamers Club

Nobela ni ESTELA A. BISQUERA-GUERRERO | Inladawan ni Regina B. Guerrero

Ti Napalabas: Inabak ni Aubrey ni Nestor a presidente ti YDC. Makapungtot ni Angkel Polding aglalo ket saanda nga innala nga adbayser idinto nga innalada ni Angkel Iniong. Nadegdegan pay ta naggabbo da Nestor ken Aubrey. Saanen a kayat ni Angkel Polding a mayasideg ni Nestor ken ni Aubrey. Naminsan, inikkan ida dagiti YDC iti gundaway a makapagsolo, ngem nakita ida ni Angkel Polding ket inungtanna ni Nestor. Nagdinamag nga adda relasion da Angkel Iniong ken Anti Soledad. Kadagiti simmaruno nga aldaw, naparangarangen ti kinalailoda. Iti maysa nga agsipnget, dimteng da Angkel Pedring ken Arman iti balay da Lilac. Naripirip ni Lilac a pagsasaritaanen dagiti agkakabsat ti relasion da Angkel Iniong ken Anti Soledad. Kadagiti simmaruno nga aldaw, nagbalinen a topiko dagiti YDC ti relasion da Anti Soledad ken Angkel Iniong ken da Nestor ken Aubrey. Nagsagana da Angkel Pedring tapno allukoyenda ni Angkel Polding nga umannugot a makikasar ni Angkel Iniong. Imbaga ni Angkel Polding a saanna a supiaten ti kayatda ngem patganda koma ti rantana a tumaray a konsehal ti ili.

S(Maudi a Paset)

INAPAK ti nagrubuat. Innak makitienda. Domingo ita ket dakkel a tienda iti ili ti Binalonan. No maladawak, maunaandak dagiti nasapa a nakimisa ket dagiti laengen nagpilianda ti mabagik. Nupay modernon ti panawen, di pay nayuttot ti Binalonan ti makunkunna a “dakkel a tienda.” Napintas ketdi ta di naikkat daytoy a tradision. Masapa a makimisa dagiti umili. Apaman a malpas ti misa, itarapnosdan ti makitienda. Ngem sakbay dayta, ti kaaduan, mapanda pay agmerienda. Uso pay laeng ti “bagisen” wenno dinardardaran a bagis, pansit ken puto a merienda. Kasla saan a kompleto ti ipapan iti ili ti Binalonan no dika nagmerienda iti kastoy.

“Kaduam da Nestor?” dinamag ni amang. Naggiddankami ken amang nga immigup iti kape. “Isuda kada Sabut ken Briton,” insungbatko. “Dimo liplipatan ti listaan nga inted ni angkelmo a Pedring,” impalagip ni amang. “No agkurang ti naited a paggatangmo, punnuam pay laeng ta sukatanto ni angkelmo nga Iniong.” Kasta kano ti kuna ni Angkel Iniong ken ni Angkel Pedring.

Sus, diak la mabainen a mangpasukat? Ngem nalagipko a dakkel ti pension ni Angkel Iniong, isu a nasam-it a “wen” ti insungbatko ken ni amang. “Apay, masapul pay la ngamin nga agpakan?” Nagkatawa ni amang. “Kadaanan a panaguli ti kayat ni angkelmo nga Iniong.”

Pasig met a kadaanan! Maawatak a kayat ni Angkel Iniong a maaramid daydi yuulida koma idi no di nagGabriela Silang daydi Dios-ti-aluadna nga inada. Ngem napia koma no di namolestia unay. Ita, matarusakon no

apay a dagiti agassawa ita a panawen, agtaray wenno agdennada lattan. Awan ti adu a sawsawir. Isunto met la ti papananna.

“Oy, Lilac, mistraka, tanangem ti agpanunot!” kinuna ni amang. Kasla nabasana ti adda iti nakemko.

“La, ket kasano ngamin ket saanda metten a baro a takneng ken donselia a balasang!” Naglibbiak. Innayonko nga ipabagida latta koman kada Aubrey ken Nestor ti wagas a panagsimpa a kayatda.

Agasem met ngamin, sinurot pay ni Angkel Iniong ti kadaanan nga ugali ti panangasawa ditoy yanmi. Ay, napan nagserbi iti makabulan iti balay da Anti Soledad. Gasul metten ti paglutuan da Anti Soledad ngem nagbalsig pay laeng ni Angkel Iniong iti pagsungrod. Sabagay, adu pay met agar-aramat iti dalikan ditoy barangaymi, maysakamin kadagitoy, ken uray met da Anti Soledad. Ngem nagkarpintero pay ni Angkel Iniong. Tinarimaanna ti kamarin nga apon dagiti manok ken pato ni Anti Soledad. Tinarimaanna pay ti aladda. Kangrunaanna, kararangrangan itan ti paraangan da Anti Soledad. Kasano, pinunno ti Angkel Iniong iti orkidia ti aglawlawda. Amin a kayo a mabalin a pagkaptan ti orkidia, nakaptan. Adu pay dagiti nadumaduma ti sabongna nga engkantadora nga inyintarna iti alad da Anti Soledad. Ania pay, arapaap metten dagiti babbalasang ditoy— ket diak ilaksid ti bagik nupay agrirririak ita ta siak ngarud ti matda a baombaonenda— a kastanto koma met ti panangdanonda kadakuada. Ngem ni Aubrey ti kakaasi ta isursuron dagiti YDC a masapul a madaeran ni Nestor ti inaramid ni Angkel Iniong. Ngem kuna met ni Nestor nga agtaraydanto lattan. Banag a pangsuronan dagiti padada a YDC kenkuana.

Ket kalpasan iti panagserbi ni Angkel Iniong, yulimi pay! Ket kuna ni amang, addanto pay tarakna. Tarak, kunami iti panangyawid ti nobio iti nobia. Masansan a maaramid daytoy makalawas kalpasan ti kasar.

Amin dagitoy, inayonan ni Angkel Pedring. Ti pagsiddaawak laeng, diak nauray ti namnamaek nga ibebettak ti pungtot ni Anti Laling.

“Sus, simpaenyo ketdi ti mamalengke ta datayonto met la ti mangan iti isaganatayo,” inkatawa ni amang. Sabagay, pudno met. Asino pay ti mangan ket dakami met la a YDC ti ipus da amang, Angkel Pedring, ken Angkel Polding a mangyuli ken ni Angkel Iniong? Asino koma ti danonenmi no di dagiti met laeng nagannak ni Aubrey ken ni Anti Soledad?

“’La man laengen, bareng tumulongdanto met no siak,” impaggaakko.

Nagdusngi ni amang. Kasla ibagbagana: “Awanto pay umammingaw a kigaw ditoy balay, kasano nga agsimpaka!”

NAIMAYENG ni Mang Paking idi mapasungadanna dagiti YDC nga agturong iti sango ti garreta ni inang a yanmi. Napaisemak iti bangbangir iti kunana nga umaydan singiren ti utangna ta ammok lattan ti gapu ti panangrautda kenkuana. Ket kasta unay ti paggaakna idi ibaga dagiti YDC ti gagarada.

“Laglagkayo nga ubbing,” kinunana. “Saan met a kasdiay ti kinatsismosok.”

Ngem nagkikinnissiim dagiti YDC.

Adda ngamin pruebada nga isu ti nangiwaras a naturog da Nestor ken Angkel Iniong iti balay da Anti Soledad. Kasano ngamin ket isu laeng ti kadua da Nestor,

Richard, Briton ken Sabut a nabati iti balay da Anti Soledad kalpasan ti uli. Nagawid biit ni Angkel Iniong ta intulodna da Manang Zeny ken dagiti appokona iti balayna. Nagsubli ta isu ti saritaanda kada amang ken Angkel Pedring a mayat pay laeng ti iinumanna. Ngem gapu ta naungkak metten ni Angkel Pedring, kapilitan a sinakruy ni Arman nga inyawid. Nagawid metten ni amang. Dinan inuray ni Angkel Iniong.

“Ngem pudno met a nakiturogtayo iti yanda, di met?” kinuna ni Mang Paking.

Wen met ketdi. Ngem ti adatna, ti agwarwaras a damag, a nakadanon payen iti ballasiw-taaw gapu ken ni Manong FB, da laeng Angkel Iniong ken Nestor ti naturog iti balay da Anti Soledad. Kuna dagiti nadawel ti imahinasionna a gapu ta nalpasen ti uli, mabalin metten ti umuli. Ti adatna, nasayaat kano laeng no ni Angkel Iniong ti immuli, ngem no ni Nestor... No idi awan pay internet, ti laeng dila ti nagatel, ita, nagatel aminen nga ima!

“Wen, manong!” nakaal-alisto ni Shane a nangsungbat iti kuna ni Mang Paking. “Awan dakesna koma no husto ti ibagbagada. Ngem rumrummuar metten a tinulisan ni Manong Nestor ni Aubrey! Induyokna latta koman a saan a nagikkis?”

Siempre, isakit ni Shane ni Nestor ta kasinsinna ken gayyemna met ni Aubrey. Ngem daytoy a Shane a talaga, saan la a nakapsut ti panaggiling ti panunotna, awan pay yakayakan ti ngiwatna.

Ngem kinaagpaysona, uray ni Angkel Polding, mangemkemkem iti daytoy nga agwarwaras a damag.

Bigbigat ngamin nga immawag ni Manong Boyet kenkuana. Nagdamag daytoy. Awan kano ti maisungbat ni Angkel Polding ta dina pay met nakita ti paskil. Ngem idi nakitana, nagburek ti darana. Pagsayaatanna ta saan a ni Aubrey ti kinagurana no di ket ni Mang Paking. Siertona kano a naggapu ken ni Mang Paking ti impormasion ti nagpaskil. Kayat koma a salangaden ni Angkel Polding ti nangipaskil ngem binalakadan ni amang.

“No mapaguram dayta a pamilia, sayang ti botosmo!” kuna ni amang.

Isu a mangemkemkem laengen ni Angkel Polding. Binilinna ni Nestor a mangsungbat kadagiti komento, ngem pinengdan ni Anti Laling.

Ngem ni Shane, immunan a nakisawsaw. Nagnobela iti komentona. Awan ngarud ti serreg ti ngiwatna.

“Bay-anyon ni Shane a makirupak,” kinuna met ni Richard. “Napia kenkuana ta markanan ti mannakiapa iti Facebook.”

Ngem saan latta a masebseban ti pungtot dagiti nasinged kada Nestor ken Aubrey. Aglalo la ngaruden kadagiti YDC. Siempre, isalakanda met ti presidenteda. Ket iti idiarda a makipatang ken ni Mang Paking ita, saanda nga umatras agingga a saanda a maparukma.

“La, imbagak met nga uray siak, nakaturogak iti yan

da Aubrey gapu iti bartekko!” inkalintegan ni Mang Paking.

Daytan, rimmuaren iti ngiwatna ti kinapudno. Talaga a na-Paking da Nestor ken Aubrey. Ania pay, adu manen ti mangtaya iti numero ti anunsioda a 26 ken 24.

NADANONKO da Arman, Briton, Sabut ken Nestor iti garreta ni inang. Kinitak ti pagorasak: menus kinse para alas siete. Naladawak a nakaawid ta nagmimitingkami pay idiay eskuela. Nganngani ngaminen panagseserra ti klase ket masapul a maileppasmi amin a report.

Langa da Briton ken Nestor ti di pay nagawid. Suotda pay laeng ti aruatenda itay bigat a napan nagbasa. Ammok ta nakiluganak ken ni Nestor ket nalabsanmi ni Briton a magmagna a mapan iti highway.

“Apay, aniat’ okasion ta addakayo ditoy?” Kinitak ti in-inumenda. Saggaysada iti beer.

“Ur-urayenmi da Richard ta napanda gimmatang iti letson a manok dita Binalonan,” inaritastas ni Arman.

Nagtung-edak. Idi kuan, naggilap iti mugingko; birthday gayam ni Briton, ket kunada idi kaniak nga iti lattan garreta ni inang ti pagpakananna. Uso ditoy yanmi nga agpakanka uray bassit laeng no kasangaymo. No saan, kakaasikanto iti sutil inton mapanka met makibirthday.

“Kumabawkan a pudno, anti!” inkatawa ni Nestor.

Immisemak lattan.

AL-ALAY-AYANMI ni Aubrey. Nakalidok bassit iti gin ket aggagatel metten ti ngiwatna. Sao a sao. Agpaspasagid. Naimbag ta awan masnop a turongen dagiti saona. Intemplaan ni Nestor iti nakaing-ingel a kape tapno mamunawan ngem kaskasdi. Idi kuan, awisennan ni Shane a mapanda iti yan ni Angkel Polding. Kunana a masapul nga agsaritada iti nalapat.

Nagnerbios dagiti lallaki aglalo ni Nestor. Idi di pagustuan ni Shane ni Aubrey, naglaawen. Pukpukkawanna ni Angkel Polding. Karkariarenna. Rummuar kano ta agsaritada. Awan met ti mangngegmi nga arimekmek iti balay da Angkel Polding. Agalas diesen ngem gapu ta Sabado iti

kabigatanna, saan a nakakadanag no maladaw ti panagriing isu a naimasanmi ti nangrambak iti kasangay ni Briton.

“Immayna inyuli ni Apong Iniong ngem idi inyawatak ‘ti juice, dina inawat!” insainnek ni Aubrey. Kunana pay a nabainan ngem di nagsasao idi gapu ken ni Anti Soledad. “Ania, ania ti basolko kenkuana?” Intudona ni Nestor.

“’La, nabartekan, ne, ‘talnaka kadi.” Inaprosan ni Nestor ti bukot ni Aubrey.

Inwadag ni Aubrey ni Nestor sa ginuyodna manen ni Shane. Nakasuron ni Shane ket nangala iti arak. Inyawatna daytoy ken ni Aubrey. Atipaen koma dagiti lallaki ngem naitangguapen ni Aubrey ti arak. Tinapis la ket ngarud ni Arman ni Shane. Kasta unay ti katawa da Briton ken Sabut.

Ngem kayatko ti inaramid ni Shane ta sumungaden ni Angkel Polding ket apaginum ni Aubrey iti arak, nanabnaaken a kasla nambaan. Ania pay, inyiladnan iti papag a nangidasaranmi itay kadagiti makan ket kinaatagnan dagiti teddami a nangan. Nakita ni Angkel Polding daytoy ket awanen tagtagarina a nagsubli iti inaladanda. Nagkinnita ketdi da Nestor ken Richard.

NAKASIKKAWIL ni Nestor a nakasango ken ni Aubrey. Maraisem ni Nestor idinto a nakamirduot ni Aubrey. Di met ammo dagiti kakaduada a YDC no umisemda a kas ken ni Nestor wenno tuladenda ni Aubrey a nakamirduot isu a nagdusngida lattan tapno awan ngata ti mangibaga nga an-anakenda ti maysa idinto nga irurumenda ti maysa.

“Ket binay-andak koma lattan, a, a naturog.” Nagbaragsut ni Aubrey. “Adda met ni Anti Lilac no agawidkayo amin koma.”

Nagmisuotak. “Ay, balasangko,” kinunak, “diak inadal ti agbantay iti nabartek a presidente ti YDC.”

Nagkakatawa amin dagiti YDC. Ad-addan ti suron ni Aubrey. Pabasolenna ni Shane a nangisungsong kenkuana nga imminum.

“No talaga dimo kayat ti uminum, di saanka koma nga immin-inum,” kinuna met ni Shane.

Mabain unay ni Aubrey iti panangkariarna ken ni Angkel

Pangunahing Pahina

tl

2021-09-16T07:00:00.0000000Z

2021-09-16T07:00:00.0000000Z

https://manilabulletin.pressreader.com/article/281599538642274

Manila Bulletin Publishing Corp