Biag ni Ilokano

SAKBAY ti panaglatak ti elektroniko a wagas ti komunikasion, surat ti maysa kadagiti kangrunaan a pangyebkasan dagiti babbaro iti ayatda kadagiti sabsabongenda.

Uray no kaarruba wenno asideg laeng ti balayda iti balay ti balasang, ibuson wenno mangibaon ti baro iti sabali a tao a mangitulod iti surat.

Kadawyan pay a kaim-imuan ti baro ti baonenna a mangted iti surat a maaw-awagan pay idi iti “rangtay.”

Kadagiti estudiante, mailigpit iti kuaderno wenno libro a bulodenda manipud iti dayag a sabsabongenda.

Dagiti kapipintasan a papel a kas iti linen nga addaan agpatak nga akuadros (checkered) a diseniona ti kadawyan a maar-aramat iti surat ni ayat.

Malaksid iti puraw, kadawyan pay nga asul wenno derosas ti maris ti papel a maaramat iti surat.

Adda pay dagiti papel a nabordaan iti sabsabong wenno dadduma a disenio.

Maaramat dagiti paet a pagkitikit iti muebles a pangborda wenno pangaramid kadagiti disenio ti papel.

No awan paet a pagkitikit, mapitpit ti murdong ti dakkel a lansa tapno mapatadem ken makurba a makaparnuay iti nagduduma a disenio.

Naidumduma pay ti pannakakupin ti papel. Makupin a sinampuso, kasla billit wenno daytay narigat a lukatan nga aw-awaganda iti “karta sekreto.” Kasla nakarikrikut kadagidi a panawen ti mangyebkas iti ayat gapu kadagiti kakastoy a ritual.

Ngem no amirisen a naimbag, romantiko ken makaparegta daytoy a wagas. Maysa daytoy kadagiti mangipaneknek iti kinaanus ken kinapudno ti maysa a baro nga agayat.

Makaay-ayo a basaen ti asino man, uray no saan nga isu a mismo ti maseknan kadagidi a sursurat. Kasla daniw wenno prosa a pakaurnongan dagiti makaawis iti rikna a balikas.

Mailimed pay ti pannakaidanon ti surat.

Kasta met a kayat man wenno saan ti nasuratan ti nagsurat, saanna met nga ipakpakaammo wenno ilimedna met iti asino man.

Saan pay ketdi a sungsungbatan ti balasang ti surat.

No addan pagkinnaawatan ti baro ken balasang, agpaay ti surat a kas maysa nga inspirasion nga itugtugot pay ti asino man kadakuada no adda adayo a papananda.

Ulit-ulitenda a basabasaen daytoy.

Kadagiti naud-udi a panawen a naglatlatak ti pannakaaramat ti surat a pangipeksaan dagiti babbaro iti ayatda, adda dagiti timpuar a libro pangkopianda lattan iti isuratda. Magatgatang daytoy kadagiti libraria wenno kadagitay agisursursor kadagiti lakoda a libro. Agpili lattan ti maysa a baro kadagiti naimaldit a surat a yakar wenno kopiaen iti papel sa ipatulodna iti dayag a sabsabongenna. Kasta met nga iti dayta libro a magatang, adda met nakasagana a pangsungbat dagiti babbalasang iti surat a maipatulod kadakuada. Adu dagiti surat a pagpilian a pangsungbatda iti maawatda a surat.

Mairabrabak ngarud kadagidi a panagraira dagiti kakastoy a libro a pagkopiaan iti sursurat ni ayat nga ibaga koma lattan ti baro ti paulo ti libro ken ti panid a pakasarakan iti ipatulodna koma a surat—a subalitan met koma ti balasang iti: “Ti sungbatko ket adda iti panid 45.”—O