Maysa a Malem Idiay Stanley Park

“SAANKA nga agdanag, hon, awanto ti agbalin a problemam ditoy! Siakton ti mangipamuspusan iti amin!” Kasla maitubtubong pay laeng iti lapayagko dagiti naisawang ni Irene iti yaawagna kaniak itay nasapa a parbangon. Naimayengak itay ket diak nakasungbat a dagus. Itay naallangonko ti riknak, imbagak a siakto ti umawag kenkuana tapno ibagak ti pangngeddengko.

Sangsangpet ti barkomi nga M/V Skaugran iti Port Crofton ditoy Vancouver Island, British Columbia, Canada. Kagapgapumi idiay Vancouver, Washington ken Seattle babaen ti Columbia River. Nagdiskargakami idiay kadagiti nagduduma ti modelona a kotse manipud idiay Hiroshima, Japan. Ditoy Vancouver ti homeport-mi ta ditoy a nakabase ti charterer ti barkomi. No agluaskami ditoy, narirririt met a tabla— nagduduma ti klasena a kayo— ti kargami nga agpa-Japan. Daytoy ngamin ti kangrunaan a produkto ti Vancouver a mailako iti nadumaduma a paset ti lubong. Roll-on, roll-off wenno roro carship daytoy a barko nga agdagsen iti 41,000 a tonelada ken addaan iti duapulo ket tallo a tripulante, pakairamananen ti kapitan ken ti chief engineer a Norwegian, uppat a Polish, ken dua a biologist a Hapon.

Maysaak nga ordinary seaman. Maikadua daytoyen nga iluluganko iti daytoy a barko. Maikasiam metten a bulanko, agpasonton ti kontratak.

Manipud iti poop deck, nag-thumbs-up ni Third Mate Acosta apaman a naiparngedmi ti barko kadagiti bollards iti takdang ken nasiguradomi a nasayaat met laeng ti pannakaigalut dagiti kakasla gurong a tali.

Aglalabbet a bisin, puyat, paksuy ken pannakariribuk ti nariknak. Degdegan pay ti kinalamiis ti aglawlaw. Agayayam ngaminen ti lam-ek iti 3°C. Naangep ti tangatang. Kasla kankanayon a kayatna ti agtudo. Ngem naulimek ketdi ti aglawlaw; uni laeng dagiti nawaya a tumatayab ti mangmangngeg. Umay manen ti panaglalam-ek ditoy Vancouver.

Nagturongak iti service elevator a kumamang iti main deck. Nadanonko ni John iti uneg. Ilokano met laeng daytoy, taga-Laoag. Maysa nga able bodied seaman. Isu ti kapasigak iti barkomi.

“Damagko, lakay, agdis-atrakatay kan’ met laeng ‘ton alas otso no rabii,” kinunana idi agpangpangaton ti elevator.

“Apay, nagbiittay metten?” adda siddaaw iti saludsodko. Nariknak ti ingengepngep ti panawenko nga agdesision.

“Isu ngata ti schedule, lakay. Di man la maka-go asshore met ti tao iti mabayag,” adda pasugnod iti balikasna.

Agap-apura ngata manen ti charterer. Nakaal-alisto met ngarud ti loading ditoy Port Crofton ta makastrek dagiti dadakkel a truck ken forklift iti uneg ti barko. Maysa pay, dakkel ngamin ti pukaw ti kompania no atrasado ti Estimated Time of Arrival ti maysa a barko.

“Kasanon ti planom?” inamad ni John kalpasan ti nabiit nga ulimek. “Ituloymo kadi?”

“Diak pay nakadesision, lakay,” kinunak. Imbagak ken ni John a mapanakto iti kabinana inton madamdama idi makatapawkami iti main deck. Impakadana met nga aglayon idiay mess hall, pambaranna kano nga agkape ta napalalo kanon a lamminna. Nagtarusak met iti ratings locker room.

Itay nasapa a parbangon sakbay ti panagatrakami ditoy Port Crofton, diakon naala ti tuturogak. Isu ngamin ti yaawag ni Irene kaniak. Rinengrengnak manen. Adda panagtukiad ti riknak iti kayatna a mapasamak. Arigna ngamin a makisugalak. Kasanon no matiliwak? Di pay ketdin masayang dagiti rigrigatko idiay Filipinas? Ti tallo a tawenko iti kolehio? Ti innem a bulan a panagpaayko a utility idiay Philippine Transmarine Carriers tapno laeng makaluganak iti barko? Diak met ngarud kayat ti agawid idiay Pasuquin a mangabrasa manen iti witiwit no kaskasano laeng. Ngem no agballigiak, amang a napimpintasto ti masakbayan ti pamiliak.

Masilsiludak la unay iti karkarna a rikna gapu iti panangigiggigir ni Irene kaniak. Kasla adda naisangsangayan a talek kadagiti balikasna, uray ania kano ti mapasamak, nakasagana kanon.

Kalpasan a nauksob ken nai-hanger-ko ti coverall, winter jacket, ken bonnet-ko iti locker-ko, naglayonakon iti kabinak. Impusotko ti bagik iti sopa a sumango iti panakkelen a porthole. Adda ti kabinak iti starboard side ti barko ket nawaya a makitak ti mangliwengliweng a taaw iti daya. Napasennaayak. Nangeddengak.

Wen, mayatakon iti singasing ni Irene a panagdennami ditoy Canada— a katukad ti panag-jump ship-ko. Dumikdikar iti panunotko ti nasaysayaatto a kasasaadko inton makapag-citizen-akon ditoy.

Naam-ammok ni Irene iti naminsan nga isasangladmi ditoy Port Crofton babaen ken ni Second Mate Vergara. Insurot idi ni antina a Theresa ta arisgaranna kano ti umadak iti uneg iti barko. Day-off-na kano idi iti trabahona a kas nurse iti maysa a dakkel nga ospital. Kasinsin ni antina a Theresa ni Second Mate Vergara a kalugaranda kano met laeng idiay Calamba, Laguna. Maganasanda la unay ti agpipinnadamag no kasta nga umayda ditoy barko. Pagangayanna, agtaruston a panagcrabbing ti yuumayda. Naruay ngamin ti rasa ditoy Vancouver.

Nakapimpintas ni Irene iti tawenna a 25. Napudaw a bagayan ti nalibnos a rupana. Pagat-abaga ti buokna. Agtayag iti 5’5”, kalalainganna ti pammagina. Kankanayon a narimat dagiti matana a kasla adda idiay ti talek ken namnama.

Adda met langak, saan a gapu ta siak ti mangibagbaga. Naammuak ken ni Irene a ni antina a Theresa ti gapu a nakaumay ditoy Canada. Dina ketdi naipalgak idi damo no addan asawana. Naamakak met ngarud a nangsaludsod. Nagsinningedkami ken Irene. Agingga a nagkinnaawatankami. Dati, awan iti panunotko ti panagtalinaedko ditoy Canada. Ngem no malagipko ti pamiliak ken ti saan met unay dakkel a sueldok,

Nakitak manen ti taaw. Kasla adda maal-alut-ot a nginabras ti ila iti kaunggak…

nagpampanunotak. Ket iti naminsan, naipalgakko ken ni Marissa nga asawak ti kaadda ni Irene iti biagko. Kinaguranak. Nagpaspasugnod. Inlawlawagko a para met laeng iti masakbayanmi ti planok. “Inton makapagsimpaak ditoy, isinakto met laeng ni Irene,” kinunak. Ad-adda la ket ngaruden ti suron ken gurana kaniak. Nabayag a dinak kinasarsarita. Saan a sumungsungbat no umawagak. Naamirisko a biddut ti inaramidko. Nupay addan mariknak a paset ni Irene iti pusok, ay-ayatek pay laeng ti asawak. Ta saan kadi nga isu ti gapu nga inkarkarigatak ti lumugan iti barko iti laksid ti adu a rigat? Para iti masakbayanmi. Ngem idi nakasaganaakon a sumuko ken agpakawan iti asawak, isu metten ti panagmayatna iti planok. “Basta ikarim a dinakami liplipatan,” impasingkedna pay. Diak la ammo no adda nangbagbaga kenkuana. Ngem addan panagduaduak. Ket ita, pilitennakon ni Irene nga agjumpship. Ket adda taringgawidko. Ta no diak patgan ni Irene, maikkakto kadi iti napintas a masakbayan ti pamiliak?

Linidlidko dagiti matak. Liningayko ti wall clock a nakasab-it iti diding. Alas dosen iti aldaw. Timmakderak. Timman-awak manen iti porthole. Makaammo ditan, nakunak iti panunotko.

Idi agangay, adda nagtoktok iti ridaw. Napanko linukatan. Ni gayam John. Ket adda pay tapayana a nakalata a Heineken a beer.

“Inur-urayka idiay kabinak… Apay dika met immay?” sinaludsodna.

“Pasiensiakan, lakay. Nalipatak,” kinunak. “Para iti ania dayta beer-mo,” inamadko, bulonko a nangpastrek kenkuana.

“Ita pay laeng, lakay, rambakantan ti balligim,” kinunana. Indissona ti beer iti bassit a lamisaan. Nagtugaw. “Ngem agurayka nakapagdesisionka kadin?”

“Wen, lakay, siguradoakon. Madamdama pay, awagakon ni Irene tapno makapagsagana metten iti panagkitami.”

“I wish you luck, lakay.”

“Agyamanak, lakay,” kinunak met ket naggiddankami a nangitangguap iti saggaysakami a beer.

Apaman a nakapanaw ni John, inawagakon ni Irene iti selponko. Nabiit laeng ti panagsaritami. Nariknak ti ragsakna. Imbagak nga urayekto iti dati a pagsarsarakanmi. Iti sango ti fountain iti uneg ti Stanley Park. Imbagak a nataltalged idiay. Ket impasingkedna met ti panagsarakmi.

Insaganakon ti bagik. Insuotko ti pantalonko sa imbolsak dagiti napapateg a kasapulak, kangrunaan ti wallet-ko. Naimbag ketdi ta nai-cash advance-ko amin a sueldok idi kalman. Siniguradok met ti shore pass-ko. Dua ti pinagsukotko a tisert a rinutapak iti napuskol a parka. Nagsapatosak. Ginaw-isko ti kipisko a nakasabit iti diding. Inyisiisko iti ulok. Imbolsak iti likud ti pantalonko ti nakabalay a sunglasses-ko.

Liningayko ti wall clock iti diding. Alas tres iti malem. Nagturongak iti opisina ti kapitan. Kampay idi, agpakadaak nga adda laeng gatangek iti mall tapno

saan nga agatap.

Nagtoktokak iti ridaw. “Good afternoon, sir,” indaydayawko.

“Good afternoon, too. What can I do for you, Mr. Sabugan?” sinaludsod ti Norwegian a lumakayen a kapitan.

“Sir, I just want to ask permission to go ashore. I only have something to buy at the near Eton Mall,” inyulbodko.

“Is that all? No problem. But be sure to come back here on or before 8:00 o’clock because we will be leaving for Japan right away.”

“I’m sure, sir. I’ll be back at the exact time,” inyulbodko manen.

No ammona la ngata a diakon agsubli, nalabit saannak a palubosan ken makangngegak pay iti unget.

Rimmuarak ket tinurongko ti service elevator nga agturong iti gangway. Pinindotko ti boton nga agpababa agingga a nakadanonak iti poop deck. Nakatagtagarin ti aglawlaw. Dumalagudogen dagiti truck ken forklift nga agikamkamakam nga agdiskarga kadagiti na-bundle a tabla a maikarga iti barko. Makapasaligemgem ti lamiisna. Simpokak iti nagbabaetan dagiti namuntomuntuon a tabla. Kinamangko ti guard house. Impakitak ti shore passko iti puraw a guardia. Imbagak a mapanak laeng iti mall. Nagtung-ed daytoy sa insublina met laeng ti shore pass-ko. Tinarengtengko ti service road a kumamang iti main drive agingga a nakatapawak iti pagurayan iti bus.

Adda waiting shed iti kanto a naisangrat a pagurayan iti lugan. Ditoy nga urayek ti bus nga agpa Burnaby, maysa kadagiti downtown iti Vancouver Island. Adda bus terminal idiay ket as-asidegton ti pagnaek a mapan iti Stanley Park.

Agalas kuatron iti malem. Nasapaakto pay met ngata inton dumanonak idiay, nakunak. Agarup maysa nga oras ngamin iti biahe. Alas sais ti nagtulaganmi a panagkita ken Irene.

Madamdama pay, adda nagsardeng a bus iti sango ti waiting shed. Daytoyen ti pagluganak. Adu ti lugan ditoy ngem sabasabali ti turongenda.

Adda pila ken naurnos ti ilulugan dagiti pasahero. Idi madanon ti batangko, pinisokak iti sensilio ti fare machine iti abay ti driver. Dinutdotko ti ticket nga inyula ti fare machine sa nagderetsoak a nagtugaw iti bakante a tugaw a dumna iti tawa. Nagduduma a puli dagiti pasahero. Adda Intsik, Pakistani, Hapon, Indon, ken Hindi. Nalabit, sumrekda wenno agawiddan manipud kadagiti trabahoda. Adda pay naallingagko nga agil-Ilokano ngem diakon sinapul ti yanda. Naannayas ti taray ti bus nupay agsardesardeng met kadagiti bus stop.

Timmangwaak iti tawa. Nakitak manen ti taaw iti daya. Kasla adda maal-alut-ot a nginabras ti ila iti kaunggak. Paset metten ti biagko ti taaw. Adu a rigrigat a nagpasarak tapno laeng makaluganak iti barko. Ngem iti daytoy a gundaway masapul nga agibturak.

Pati ti pamiliak?

Inkidemko.

Nalukagak iti panagkakaribuso dagiti tao. Nairidepko gayam iti panagpampanunotko. Addakami gayamen iti downtown. Dumdumsaagen dagti padak a pasahero. Timmakderak ket simmarunoak metten dimsaag.

Nalamiis latta ti sang-aw ti aglawlaw nupay addaakon iti downtown. Diak latta magawidan ti lamminko. Tinurongko ti exit ti terminal. Kinamangko ti Richford Avenue nga agpaabagatan. Tinaluntonko daytoy agingga iti entrance ti Stanley Park. Inyisiisko nga inteptep ti kipisko iti ulok sa simrekak iti parke.

Adun ti tao iti uneg. Malem ti Sabado ket tiempo nga adu ti umay agpalpallailang aglalo kadagiti ganggannaet a kas kaniak. Naipasabat manen kaniak ti ngayed daytoy a lugar. Makaawis iti imatang dagiti tulips a naimurumor iti agsumbangir ti pathway. Ti banglo dagiti sabsabong dagiti nadumaduma ti klasena a masetas. Dagiti nakalanglangto a bermuda grass a pagil-iladan dagiti tattao. Dagiti oak tree ken pine tree nga agpaypayapay ti sangsangada nga ay-ayamen ti naemma a palayupoy. Indasigko daytoy a lugar iti maysa a paraiso.

Adda met sumagmamano a kiosk ken convenience store a pakagatangan kadagiti masaramsam iti uneg ti parke.

Inunorko ti pathway a kumamang iti fountain a pagsarakanmi ken Irene. Tinurongko ti dati a pagtugtugawanmi ken Irene. Iti relok, 5:30 iti malem. Nasapa pay iti oras a panagsarakmi.

Iti maikatlo a tugaw manipud iti yanko, nalingayko ti agmaymaysa a lalaki a nakatugaw. Kasla aglanglanga a Filipino daytoy. Nakapantalon iti maong a naasmangan iti napuskol a winter jacket. Naka-rubber shoes ken panglampongen ti buokna ket saan a nailemmeng ti suotna a kipis. Langana ti nataer. Deretso ti turong dagiti matana iti agpuspussuak a danum ti fountain. Kasla adda

met ur-urayenna.

Agsipud ta nasapa pay para iti panagsarakmi ken Irene, inkeddengko ti immasideg iti lalaki. Bareng no Filipino met ket makipinnadamagak.

“Kabayan!” inturturedko a kinuna apaman a nakaasidegak kenkuana.

Napataliaw ti lalaki, immisem.

“Kabayan!” insungbatna met.

“Mukhang may hinihintay ka rin, a?” Inabrasak. “Oo, kabayan, meron. ‘Yong girlfriend ko. Kanina pa nga dapat nandito na… alas kuwatro ang usapan namin,” inwingiwingna.

“Ganon ba? Parehas tayo… pero mayamaya pa sa ‘kin darating,” kinunak.

Naammuak ti kinataona idi agangay. Ni Florendo Austria. Maysa a welder ditoy Vancouver. Lima a tawenna kanon ditoy. Taga-Bulacan. Addaan kano metten iti pamilia idiay Filipinas… ken tallo ti annakna. Ipagpagna kano metten ti asawana dagiti papelesda tapno makapagdedennadan ditoy Canada. Ngem adda ita ditoy a mangur-uray iti girlfriend-na? Kastoy kadi ngata a talaga ti waw ti tao no adayo ti pamiliana?

Liningayko manen ti relok. Alas saisen iti malem ngem nangato pay laeng ti init. Sa la ngamin lumnek daytoy iti alas nuebe iti rabii. Napanunotko nga amangan no dandani met itan ni Irene. Nagpakadaak ken ni Florendo. Innalak metten ti cell phone number ken adresna ditoy Vancouver.

Nagsubliak met laeng iti nagtugawak. Nakalamlamiis latta ti angin. Adu latta met dagiti agsangpet nga umay agpalpaliwa.

Nagbalawak idi lingayek manen ti relok. Alas sais median iti malem. Awan met laengen ni Irene. Diak met kayat nga awagan iti selponna ta amangan no adda sabali a makangngeg iti saritaanmi.

Nakariknaak iti bisin. Nagturongak iti 7-Eleven iti di unay adayo. Nangalaak iti hamburger ken soda. Idi mabayadak, nagtugawak iti bakante nga stall a nayampir iti sarming a diding. Manipud ditoy, nawaya a makitak ti nagtugawak itay ken ti yan ni Florendo. Makitak no sumangpeten ni Irene.

Naguduakon ti hamburger ken soda idi makitak nga adda babai nga immasideg ken ni Florendo. Isu siguron ti ibagbagana a girlfriend-na. Nakiabay ti babai ken ni Florendo iti tugaw ket kasla nakapaspasneken ti panagsarsaritada.

Adda ngatan sangapulo a minutoda nga agsarsarita idi adda tallo a lallaki nga immasideg iti yanda. Nakasuot dagitoy iti napuskol a winter jacket ken naka-bonnet-da. Pinalawlawanda da Florendo ken ti babai. Naklaat siguro ni Florendo ket timmakder daytoy a kasla nagsagana. Ngem apagtakderna, timmayaben ti gemgem ti maysa a lalaki iti pispis ni Florendo. Naariweng ni Florendo. Arig naggiddan met a kimmugtar dagiti dua pay a lallaki iti likud ket nadaleb ni Florendo iti karuotan. Saan metten a makatalna ti babai a mangan-anawa kadagiti nakatapungor a lallaki. Inarakupna ni Florendo ngem iniggaman ti maysa a lalaki ti takiag daytoy ket pilit nga inakkalna. Naiparusisi ti babai iti karuotan ket minansoda manen ni Florendo. Nagpagunggandan. Kugtar, danog, pateltel, sipat ken ania la ditan.

Nakusbon ni Florendo idi sardengan dagiti nakatapungor a lallaki. Nagtatarayda nga immadayo ta adun dagiti miron nga immaribungbong. Dimteng metten dagiti park police.

Inkeddengko a diakon umasideg iti yan ni Florendo. Kasla diak maitured a kitaen ti nakapay-anna.

Ken adda natinong iti panunotko.

Diakto pulos malipatan daytoy a paraiso a nakamulian ti ayan-ayatmi ken Irene. Ditoy ti nakapasingkedan dagiti adu a plano ken karimi iti tunggal maysa. Addanto latta ni Irene iti pusok ken maibislibislinto met latta iti sirmatak iti tunggal isasangladkonto manen iti daytoy a lugar.

Timmakderak. Sinimpak ti kipisko. Nagturongak iti park exit. Rimmuarakon iti parke. Inunorko ti Richford Avenue nga agturong iti terminal iti bus. Kamakamek ti luas ti barko idiay Fort Crofton.—O