Manila Bulletin

Ti Suno

Lito P. Hilidon

IMMAGEP ti nasalemsem a puyupoy iti arindaraen a pingping ni Althea. Ap-apirasen ti pul-oy ti puraw a pandong a nanglinged iti atiddog ken pangulkuloten a buokna. Naregreg dagiti nagango a bulong, nagtulidtulidda iti karuotan a nangbungon iti daga. Saan a kabaelan a salputen ti anaraar ti init dagiti nangisit nga ulep iti tangatang.

“Naimbag pay ti langit ta agladingit,” kinuna ti maysa a babai a nakakawes iti puraw a sotana ken nakadalungdong iti puraw a pagatsiket.

Tinaliaw ni Althea ti babai. “Ket ania koma ti pamkuatak nga agladingit, mama?” kinunana iti nasimbeng a timek.

Makakatkatawa pay ketdi ti rikna ni Althea, ngem pinengdanna ta amangan no adda makakita kenkuana. Liningayna ti naikuadro a ladawan ti nataer a lalaki a nakakawes iti puraw nga amerikana. Ub-ubing ti langa daytoy iti innem a pulo a tawenna. Awan kuretret iti rupana. Ngem ti puraw ken naingpis a buok ti mangiparipirip iti kinalakay ti pimmusay.

“Saan nga agladladingit ti langit iti ipupusaymo,” kinuna ni Althea iti kaungganna, kasarsaritana ti ladawan. “Tiempo ti nepnep a naitabonka, gagangay laeng nga agkuyem ti langit.” Kasla sibibiag a kinasaona ti lalaki iti ladawan a naipatakder iti denna ti nakaserran a lungon. Iti igid ti tanem, agur-uray ti marmol a lapida. Naikitikit daytoy:

In Memory of the God-sent Miraculous Pastor Aquilino M. Juan

“Apo San Juan”

Born: December 25, 1954

Died: July 17, 2015

In-inayad a nailigsay ti lungon iti tanem a naisaad iti likudan ti nadaeg a Santuario ti Universal Evangelical Congregation of the Philippines. Nagsaibbek dagiti timmabuno a kaaduanna ti kameng met laeng ti gunglo nga indauluan ti aw-awaganda iti “Apo San Juan.”

Nalinteg ti panagtakder ni Althea kabayatan ti pannakailigsay ti bangkay. Perperrengenna ti ladawan ni Apo San Juan. Nakaisem daytoy. “Nakaisemka pay laeng ngata iti impierno a yanmo ita?” inridisna iti panunotna.

Nasaem ti dung-aw dagiti nakidanggay, ngem saan man laeng a nagubbog dagiti mata ni Althea. Awan kadi ti mariknana uray bassit a leddaang iti ipupusay ti amana? Nagkidem ni Althea. Inarikapna iti kaunggan ti panunotna dagiti naragsak a lagip— no adda nabati a naragsak a lagip— a pakaikawaannanto iti amana, pannakaikawa a paggubuayan koma dagiti nasaem a lua. Ngem awan. Kastoy kadin ti kalab-ay ti langenlangenda nga agama? Nalamlamiis pay ngem iti amian? Wenno timmangkenen ti pusona a kas iti bangkay ti amana?

“Basolmo met laeng daytoy…” insidirna manen iti amana iti panunotna. “Pinagbalinnak a kastoy.” Dinan nasarkedan dagiti luana. Saan a lua a pinarnuay ti ladingit, no di ket ti napempen a gura ken pungtot. Ni kaano man, dina narikna nga amana ni Apo San Juan.

Daydi nagawan a Pastor Digoy ketdi ti nakariknaan ni Althea iti panagayat ti maysa nga ama. Kasla kaano laeng idi mangmangngegna ti idirdir-i ni Pastor Digoy no mangasaba: “Ania ti magunggona ti tao no maalananto ti amin a lubong ngem mapukawnanto ti kararuana?” Magusgustuanna ti palawag daydi Pastor Digoy. Isuna laeng ta nasapa met a nangipulang iti biagna. Dina pay naragpat ti tawen a limapulo.

MISIONERO ni Pastor Digoy a simmangbay iti Burubor. Gapu ta ganggannaet, manmano laeng idi ti dumar-ay iti gimongna a kadawyan a maangay iti plasa. Ngem idi nagtanoy, adun ti naallukoyna a tao iti kinagaget ken kinasariritna a mangasaba. Ngem saan laeng a ti kinalaing ni Pastor Digoy iti Biblia ti nakaallukoy iti adu a tao. Naduktalanda nga adda pay sabali a galad daytoy. Mangngagas pay.

Madama nga agsasao ni Pastor Digoy iti maysa a taripnongda iti plasa idi nagpasikkil ti maysa a lalaki a timmabuno. Inkamangda ti lalaki ken ni Pastor Digoy. Impatay ni Pastor Digoy ti imana iti lalaki sa pinatakderna “iti nagan ni Jesus.” Nagsubli ti rikna ti lalaki. Timmakder a kasla awan aniamanna. Iti sumaruno a Domingo, immadun dagiti simmurot iti gunglo ni Pastor Digoy.

Daydi ti nanipudan ti panagadu ti dumardar-ay ken nangipaay iti tulongda. Agingga a nangipatakderda iti kapiliada tapno saanen nga idiay plasa ti paggigimonganda. Saan met unay a dakkel ti kapilia, ngem umdas ti limapulo a tao iti uneg. Adda siled a pagagasan iti likudan. Idiay nga agagas ni Pastor Digoy no malpas ti taripnongda.

Ni Aking, naalimadamadna ti kabalinan ni Pastor Digoy, ket indatagna ti kasasaadda nga agassawa iti pastor. Uppat a tawen ngaminen a nagkallaysada ken Clara, ngem di pay nagsikog ti asawana. No namin-anon nga impailutna daytoy kadagiti mangngilut iti Burubor. Intal-oda ti matresna, ngem kaskasdi a di nagsikog.

Kinita ni Pastor Digoy ni Clara manipud ulo agingga’t saka. Sa liningayna ni Aking. “Kasapulak ti panagtalekyo,” kinunana.

Inted dagiti agassawa ti sibubukel a panagtalekda ken ni Pastor Digoy. Nagtung-ed met ni Pastor Digoy. Inwagisna ti iruruar ni Aking iti siled a pagagasan. Idi

Adda dagitay maitantan-ok nga iti panagriknada, maysadan a dios...

nakaruaren ni Aking, inserra ni Pastor Digoy ti ridaw, sa liningayna ni Clara. Kinitana manen manipud saka agingga’t ulo. Napudaw. Napusaksak a babai. Nakaamamo ti rupana. Pinerrengna ni Clara.

“Sika, babai, agtalekka kadi kaniak?” inamadna, ngem dina imbaw-ing ti panangkitana ken ni Clara. “W-wen, Pastor…”

Nagtugaw ni Pastor Digoy iti sango ni Clara. “Ilislismo ‘ta badom.” Natanang ngem adda bileg ti timek ni Pastor Digoy.

Nagtungpal ni Clara. Imbatog ni Pastor Digoy ti dakulapna iti pus-ong ni Clara. Narikna ni Clara nga iti panagtignay ti ima ni Pastor Digoy, adda met nagkuti iti kaungganna. Nagareng-eng.

Kalpasan ti siam a bulan, nagpasngay ni Clara. “Babai ti anakmo, Aking!” impukkaw ni Baket Oping a partera.

“Di pay la nagbalin a lalaki tapno agiwaras ‘ti puli,” inyayug ni Aking a nakasanggir iti ridaw.

“Dakami a babbai ti agiwarwaras iti puli ta dakami ti agan-anak, barok,” inyangaw ni Baket Oping.

“Ania ngay ti naganna?” inimtuod ni Baket Oping ken ni Clara.

“Althea, nana…” insungbatna. Nakaisemen idi

masirayanna ti maladaga. “No mabalin la koma nga Aquilino Juan ti nagan ti ubing tapno maisurot iti nagan ni amangna… tapno adda met koma diuniorna.”

Nalagip ni Aking ti padto ni Pastor Digoy idi dimmatagda kenkuana, nga agsikogto ni Clara ket babainto ti ipasngayna. Nalagip met ni Aking ti inkarina no maaddaanda iti anak: nga agserbida a sangakaamaan iti kongregasion ni Pastor Digoy.

Tinungpal ni Aking ti karina. Nagserbi iti dumakdakkel a bunggoy ni Pastor Digoy. Timmulong a nangipasdek iti kongregasion nga ar-arapaapen ti pastor, ken iti pannakaaramid ti dakdakkel a kapilia a para iti kongregasion. Ket nabuangayen ti Universal Evangelical Congregation of the Philippines. Dinutokan ni Pastor Digoy dagiti sangapulo ket dua a katangbayanna a mangbukel ti Konseho Ecclesiastico. Ni Aking ti maysa a kameng ti Konseho, ngem saan laeng a kameng no di ket Katalek… nasinged a Katalek ti Kangatuan a Pastor ti Kongregasion.

“Nakakaskasdaaw dagiti aramid ni Pastor Digoy!” kinuna ni Aking iti kaungganna. Iti likudan ti panunotna, naipasngay ti adu a panagduadua, agraman ti saludsoden a kinakuyog ti panagdakkel ni Althea: agpayso ngata met laeng a putotna ni Althea?

NAKLAAT dagiti nakitaripnong it daydi nga agsapa ti Domingo. Impakaammo ni Clara iti entero a kagimongan a pimmusayen ni Pastor Digoy. Naglagaw dagiti adda iti kapilia. Pinampanunotda no ania a pudno ti impatay ti ingingungotenda a pastorda.

Awan ti makaibaga no ania ti sakitna. Ti laeng imbaga ni Clara a nangbambantay iti pastor, naturog iti rabii ngem saanen a nagriing iti kabigatanna. Awan ti makaammo iti pudno, malaksid ken ni Althea a sangapulo ket tallo idin ti tawenna. Ammona ta naimatanganna. Saan a kadawyan a sakit ti impatay ni Pastor Digoy. Pinapatayda ti pundador ti Universal Evangelical Congregation of the Philippines! Ket ammona no asino ti nangpapatay ken no kasano a pinapatayda.

“Agulimekka, anakko,” inyarasaas ni Clara ken ni Althea.

“Ngem, mama…”

“Sshhh… baybay-am a dakami ti mangrisut iti daytoy. Saan a para ubbing daytoy a banag.”

Saan a nagun-uni ni Althea idi. Minulenglenganna laeng ni mamana.

Tallo nga aldaw kalpasan ti pannakaitanem ni Pastor Digoy, naipatugaw ti suno ti nagawan a pastor. Naguummong dagiti kameng ti kongregasion iti bassit a paraangan iti ruar ti nanumo a kapilia. Ni Lucio a maysa a kameng ti Konseho Ecclesiastico ti nangidaulo iti ritual.

“Natipontipontayo ita nga aldaw tapno intayo imatangan ti pannakaipatugaw ti suno daydi Dios ti Aluadna nga Inocencio Rodrigo, wenno Pastor Digoy a kas pagaammotayo amin. Awan kadatayo ti mabalin a pumadpad wenno umartap iti kinadakkel ti aramidna. Ngem tapno agtultuloy ti rinugianna a gay-at, masapul nga adda mangisuno kenkuana. Ngem saan a datayo ti mangpili, no di ket ni Apo Dios… isu ti mangpili iti

mangiwanwan iti arbantayo nga imbati ni Pastor Digoy. Ket asino man kadakayo ti mapaltiingan kalpasan iti panangayabtayo iti Espiritu ti Dios, tumakder koma.”

Ni Lucio met laeng ti nangidaulo iti panagkararag. “Apo, sika a makaammo kadagiti puspuso dagiti amin a tao, iparangarangmo koma no asino ti pilim manipud iti nagtengngaanmi nga umawat iti akem daytoy a kinaministro ken kinaapostol a kas suno ni Pastor Digoy tapno mapanen iti pakaikarianna. Talukatikam kadi ti puso ti pinilim ta tumakder koma ket idatagna ti bagina kadakami.”

Bimmaba ni Lucio iti plataporma. Nagparintumeng dagiti dimmar-ay. Nagdumogda. Nagari ti ulimek.

Nabannayat dagiti addang ti lalaki a nakaaruat iti puraw a sotana a nagna iti nagbaetan ti aray dagiti tugaw ti kapilia. Nakigtot dagiti dadduma idi mabigbigda no asino ti timmakder a suno ni Pastor Digoy— ni Aking!

Dimmatag ni Aking iti pulpito ket inyam-ammona ti bagina: “Siak, apo, ni Aquilino M. Juan, ti pinusgan a katalek daydi Dios-ti-aluadna a Pastor Digoy. Maysaak met kadagiti timmulong ken ni Pastor Digoy idi binuangayna ti pammati a yantayo ita. Kas kunana, siak ti kadakkelan ‘ti naitulong iti pannakaipasdek ti dakkel a kapiliatayo tapno mailungalong dagiti naimbag a sursuro ti nagawan a Pastor: sapasap a panagkakabsat, panagkaykaysa dagiti pammati, panangngaasi kadagiti amin a tattao, ken pannakibakal iti materialismo. Agbiagtayo ngarud a maitunos iti sursuro nga impatawid kadatayo ni Pastor Digoy: Espiritualidad ti nasken a kupikopantayo. Ditay kasapulan ti relihion ta isut’ mamagsisina kadatayo a tattao.”

Nangrugi a bassit, agingga a nagbalin a kasla daranudor ti dissuor a gimluong ti palakpak. Nagtakder ni Aking iti tengnga ti plataporma.

Innala manen ni Lucio ti mikropono. “Kakabsatko iti pammati, pasangbayentayo ngarud ti baro a Kangatuan a Pastortayo, ni Apo Aquilino M. Juan, a manipud ita, awagantayon iti Apo San Juan!”

Intag-ay daytoy inawaganda iti Apo San Juan dagiti imana a kas pangbendisionna kadagiti tattaona. Nakaisem a nagpayapay kadagiti pastorna.

AGPAYPAYAPAY dagiti bulong nga indayonen ti angin. Agarbis a saan. Nailigsayen iti tanem ni Apo San Juan. Nagpakadadan iti maysa a pastor nga imbaon ti Dios kadakuada. Nalpasen ti misionna. Inton maikatlo nga aldaw, agtataripnong dagiti kameng ti kongregasion tapno maipatugaw ti sunona. Kas iti napasamak idi pimmusay daydi Pastor Digoy.

Sangapulo a tawen gayamen ti naglabas manipud nagtugaw ni Apo San Juan a Kangatuan a Pastor ti kongregasion. Apagtugaw pay laeng ti suno ni Pastor Digoy idi nadlawen ni Althea dagiti panagbalbaliw iti kongregasion.

Nagdinamag met idi ti nagan ni Apo San Juan. Makitkita ken makasarsaritana kano ni Apo Jesus idiay pantok ti sagrado a Bantay Kudoh, ti nakaipasdekan ti impatakderna a “Santuario.” Maidasig iti daydi Pastor Digoy, nabilbileg kano a mangngagas ni Apo San Juan ta maagasanna uray adda iti sabali a lugar. Adu dagiti nakapadas, adu dagiti mangpaneknek a naagasan ida ni Apo San Juan. Tallo a tawenna pay laeng a nagakem, adun ti binalbaliwanna a di maigidiat iti pannursuro ni Pastor Digoy.

Inyasidegda idi ken ni Apo San Juan ti maysa a lalaki nga umel a nayanak. Kayatna kano ti makasao segun kadagiti dadakkelna a nangkuyog kenkuana. Pinerreng ni Apo San Juan daytoy sa impatayna ti imana iti ulo ti umel. “Iti nagan ni Jesus, agsaoka!” kinunana. Natumba ti umel ngem nasarapa dagiti kameng ti Konseho Ecclesiastico a mangsarsaranay kadagiti umay agpaagas. Idi timmakder, nasdaaw dagiti reprep a tattao iti idir-i ti umel: “Makasaoakon! Agyamanak, apo!” Nagallangogan ti palakpak iti uneg ti nakangayngayed a Santuario. “Madaydayaw ti Apo!” inyikkisda.

Idi nalpasen ti taripnong, kinasarita ni Lucio ti inagasan ni Apo San Juan. Adda inyawatna a puraw a sobre iti lalaki. Nakarabrabuy ti isem ti lalaki a nangsirip iti linaon ti napuskol a sobre.

“Saanmo a bilbilangenen, kasla awan met panagtalekmo kaniak no kasta,” inngayemngem ni Lucio.

“Ay, saan met, apo. Magagaranak laeng a makakita

iti intedyo. Ita laeng ngamin a makaiggemak ti kastoy kapuskol a kuarta!” insungbat ti lalaki. “No kasapulanyonto manen ti tulongko, ibagayo la kaniak.” Nagpaggaak ni Lucio. “Sapay koma ta umad-adu pay ti pasurot ni Apo San Juan.”

“Awan papananna, Andong. Nengneng dagiti taga-Burubor. Ala, kastan, pumanawka pay laeng ditoy, wen?” Immisem ni Lucio.

“Wen, apo…” Saan a mailadawan ti ragsak ni Andong a nagturong iti ridaw. Ngem nakigtot idi nakitana ni Althea iti ruar ti siled.

“Dika agdanag, anakna dayta,” impakamakam ni Lucio.

NAKLAAT ni Clara idi inkeddeng ni Apo San Juan nga amin a babbai nga agtawen iti sangapulo ket tallo, masapul a mapan iti binuangayna nga “Abong Dagiti Babbai a Napili” tapno agadalda iti katekismo, panangimaton ken nadumaduma pay a kurso, ket iti kasta, agbalindanto met a mangitandudo iti Kongregasion. Maipusingda kadagiti nagannak kadakuada. “Impaltiing kaniak ti ama a maysanto a babai ti mangitakder iti kongregasiontayo. Ket ti saan a makitinnulong, madusanto!” impangta ni Apo San Juan.

“Pati ni Althea, iramanmo?” inimtuod ni Clara. “Ania ti pampanunotem, Aking?”

“Awan ti maidumduma, Clara. Ibaganto la ketdi dagiti tattao nga idaddadumak ni Althea gapu ta anakmo. Saanak a kasdiay.”

“Ammok ti taray ti panunotmon, sika. Laglagipem nga anakta ni Althea,” kinuna ni Clara.

Nagpaggaak ni Apo San Juan. Nagwingiwing.

“Ita laeng a maibagak kenka, Clara. Pagduaduaak ti inaramid kenka ni Digoy. Isu a diak bigbigen nga anak ni Althea! Isu ti bunga ti pananggulibyo kaniak!” inngariet ni Apo San Juan.

Inapput ni Clara ti bibigna. Dina nasarkedan ti pungtotna. Inlayatna ti dakulapna a mangtungpa ken ni Apo San Juan ngem dina intuloy. Amangan no mapagtalaw iti Santuario, dinan mabantayan ni Althea. Pinengdanna laengen ti bagina. “Addanto aldawmo,”

kinunkunana iti panunotna.

“NAKAMISMISTERIOSO ti pannakatay ni papam, ania?” inyayug ni Asiang a katulongan ni Althea. Adda iti siledna ta saan kano a mabalin a rummuar agingga iti saan a mapusgan ti suno ni Apo San Juan.

“Agasem ta saanen a nagrigat? Naturog iti rabii, sa nauyosen ti biagna iti bigat?” innayon ni Asiang.

Nagtungtung-ed lattan ni Althea nga umis-isem.

“Kas kenka, karkarna met ti panagsikogmo. Awan nobiom, ken siksika laeng idiay abongmo ngem nagsikogka latta. Ammom, nagasatka ta maipadiska ken ni Birhen Maria!” kinuna manen ni Asiang.

Nagdumog ni Althea. Immanges iti nauneg. No ammo laeng koma ni Asiang dagiti pudno a mapaspasamak iti Kongregasion. No ammo laeng ni Asiang ti naglasatanna iti las-ud ti panagtalinaedna iti “Abong Dagiti Babbai a Napili” iti las-ud ti innem a tawen. Innemda idi a bumalasitang nga inkapilitan nga inserrekda idiay. Tinawen nga ikkatenda dagiti saan a maikari, ket idi ni Althea laengen ti natda, isun ti imbilangda a “Babai a Napili” nga agbalin a suno. Ngem saan, ta nagbalinda nga adipen ni Apo San Juan.

Tallo a bulanen a masikog ni Althea. Idi nadamagda a masikog, adun ti nagpapaagas kenkuana. Immimbagda amin. Patien unay dagiti taga-Burubor nga agmilmilagro.

“AWATEMON, nakkong, ta sika ti kayat ni papam a mangsukat kenkuana… Inlanadna dayta iti Maudi a Bilin nga insuratna. Awanen sabali…” impakaasi ni Clara idi nagsaritada maipanggep iti pannakadutokna a suno ni Apo San Juan.

“Ammom met nga awanen ti eessemak kadagiti kaskasta a banag, mama. Napukawen ti pammatik manipud idi nagakem ni papa,” inngayemngemna. “Awan ti Dios, mama!”

“Dika koma agsao ‘ti kasta…” inwingiwingna.

“No adda Dios, apay a pinalubosanna nga agbasol ti tao? Apay a pinalubosanna a mailupitlupit dagiti awan gawgawayna?”

“Diak ammo ti sungbat dagita saludsodmo, nakkong. Ti ammok laeng, agtigtignaytayo segun iti nakairuamantayo ken rukod ti kinataotayo.”

“Agpayso ti kinuna daydi Pastor Digoy, mama. Saan a kasapulan ti tao ti relihion.”

“Panunotem koma a naimbag, nakkong. Ammok a kabaelam!” Napawingiwing ni Althea. “Ammom kadi no kasano a natay ni papa, mama? Nakasarsaranta iti rabii sakbay a pimmusay. Naturog ngem saanen a nagriing, kuna dagiti tattao. Wen! Innalan ti Dios ta nalpasen ti misionna, kunada. Ngem saan!” inngariet ni Althea. “Siak ti nangitulod kenkuana idiay impierno tapno sumardengen iti panangallilawna kadagiti tattao.”

“Aniat’ sasawem?” Adda kigtot kadagiti mata ni Clara.

“Kas iti nakitak nga inaramidyo idi ken ni Pastor Digoy idi bambantayanyo, kasta met ti inaramidko iti naderrep nga asawam! Adda nakitak nga ilalaokyo iti taraon daydi Pastor Digoy. Adda markana nga As. Kasta met ti inaramidko, mama. No kasta nga aglutokan iti taraon ni apoyo a San Juan, ibukbukkon daydiay a ramen. Diak sinardengan agingga iti dina impulang ti biagna iti diablo nga apona!”

“Althea!”

“Ammom mama, iti maudin a tawen a panagnaedko idiay Abong, ni papa… imamegna dagiti takiagko iti pagiddaan no kasta a rabii nga umapay ti derrepna. Siak ti mangpempennek iti nainlasagan a gartem ni apoyo a San Juan!”

“Neneng... Neneng... Pakawanennak! Awan naaramidak!” Nagsangiten ni Clara. Arakupenna koma ni Althea ngem nagsanud ti anakna.

“Ita ta nagbungan ti derrep ni apoyo a San Juan, ibagadan nga aramid ti Espiritu Santo? Nagkukunengen, aya, dagitoy a tattao! Dida pay madlaw ti panangallilaw dagiti didiosenda! Nengneng kadagiti kanenengnengan!” inyikkis ni Althea.

Inallangon ni Clara ti anakna. Inarakupna iti nairut.

“Isu ngarud a sika ti nasken nga agbalin a suno ni papam,” kinuna idi agangay. “Kabaelam a yeg ti panagbalbaliw, nakkong. Sa iwarasmo ti panagkitam. Matmatam ti kinatan-ok ti gunglo a pinundar ni Pastor Digoy

nga impasana iti amam, ti nangayed a Santuario, ti naindaklan a paraangan. No dimo awaten ti akem nga imbati ni amam, ni Lucio ti agbalin a sunona… ket isunto ti mangtagikua kadagitoy amin a nagrigrigatan ni Pastor Digoy ken ti amam!”

Saan a nagtimek ni Althea. Kinaemna dagiti bibigna. Nagkuretret ti nawada a mugingna iti panagpanunotna iti nauneg. Agar-arubosen dagiti luana.

MAIKATLO nga aldaw kalpasan a naitanem ni Apo San Juan, iti maaw-awagan a Naindaklan a Paraangan nga adda iti makanawan ti nangayed a Santuario, umariwekwek dagiti deboto a timmabuno nga agpadpadaan ken ni Althea. Adda nakaiggem iti dakkel a ladawanna a panangyaspingda kenkuana ken ni Birhen Maria. Adda nakaiggem iti dakkel a tolda a nakaisuratan ti: “Viva Althea! Virgen Milagrosa!” Ti sabali a deboto, imparangna ti karatula: “Sika koma ti suno ni amam!”

Nakapagkararagen ni Clara. Di pay simmagpat ni Althea iti plataporma. Nakamattider iti likudan. Agur-uray iti senias ni Clara. Manipud iti pagtaktakderanna, matannawaganna dagiti umariwekwek a kameng ti kongregasion. Kasla dissuor ti ikkis dagiti tattao a mangidirdir-i iti naganna: “Althea! Althea!”

“Kakabsatko ken Kristo, adtoy ngarud nga iparangko kadakayo ti manamnama a suno ni Apo San Juan, ti Virgen Milagrosa, ni Althea!”

Gimluong ti palakpak dagiti timmabuno. Napaut a palakpak. Imkisda iti rag-o. Sangsangkamaysada a nangidir-i iti naganna: “Althea!” Inulit-ulitda.

Napakidem ni Althea. Kinaemna dagiti bibigna. Nagkuretret ti nawada a mugingna a nagpanunot iti nauneg. Nagsam-it a samiweng ti panangidir-ida iti naganna. Kastoy gayam ti rikna ti maidaydayaw… ti maitantan-ok… ti mapagrukbaban. Mariknana ti pannakabalin kadagiti dakulapna. Pannakabalin a manglapunos iti kabusorna. Kastoy gayam ti agbalin a dios!—O

Itoy A Bilang

ilo-ph

2023-06-01T07:00:00.0000000Z

2023-06-01T07:00:00.0000000Z

https://manilabulletin.pressreader.com/article/282437058504774

Manila Bulletin Publishing Corp